از خوبی تخم گشنیز

تخم گشنیز را از بازار خریدم. یعنی از عطاری زیر رستوران مسلم. نمی‌دانم چرا فکر کردم ممکن است همه‌ی عطاری‌ها نداشته باشند، شاید چون جلوی چشم نمی‌گذارند. اما معمولن همه‌شان دارند. بهتر است دانه‌اش را خرید تا پودرش را. پودرها به اندازه‌ی دانه‌هاغذا را معطر نمی‌کنند، بو و مزه‌شان سریع کهنه می‌شود. صدگرمش شد دوهزار تومان. پلاستیکی اندازه‌ی کف دست بهم داد که توش پر از دانه‌ بود، شبیه فلفل سفید ولی وقتی فشارش دادم پوسته‌اش راحت‌تر از فلفل سفید شکافت. بوی عطرش بلند شد، بویی که نشانه‌ی کمی از برگ گشنیز داشت. و خب معلوم است بعدش چه کار کردم، خوردم که مزه‌اش را بفهمم، مزه‌اش هم مستقل از برگش بود، کمی تند که البته شباهتی به تندی فلفل نداشت. قبل از اینکه تخم گشنیز بخرم، هر دستور غذایی را نگاه می‌کردم یکی از ادویه‌های لازمش تخم گشنیز بود، جوری شده بود که دستورها همان اول بهم می‌گفتند اگر تخم گشنیز در بساطت نیست بی‌خیال ما شو. قبلاً این تجربه را با برگ بو داشتم ولی وقتی خریدم از همه‌ی دستورهای غذایی حذف شدند. اما نه برگ بو و نه تخم گشنیز، هیچ وقت مرا از داشتنشان پشیمان نکردند.

تخم گشنیز یکی از مواد اصلی ادویه‌ی هندی است که بهش ماسالا می‌گویند. چندجور ادویه و برگ مثل دارچین، فلفل سیاه و سفید، برگ بو، هل و زیره و میخک و زنجبیل خشک و جوز هندی را به اضافه‌ی تخم گشنیز بو می‌دهیم و آسیاب می‌کنیم و "گرم ماسالا" به دست می‌آید که می‌شود توی هر جور غذایی ریخت، حتا توی چای. تخم گشنیز با غذاهای گوشتی، ماهی و حبوبات خوب جور است، اصلاً نمی‌شود اسم غذایی آورد که تخم گشنیز باهاش جور نباشد، حتا توی کیک و انواع نان هم استفاده می‌شود. اگر خیلی بخواهم زور بزنم می‌‌گویم کوکوسیب‌زمینی که تازه توی آن هم بد نمی‌شود، آن دفعه‌ای هم که ریختم و بد شد زیاده‌روی کرده بودم، تخم‌ها را تازه خریده بودم و هیجان کاذب داشتم. ولی بعد که آرام‌تر شدم و فهمیدم از چنگم نمی‌رود، دیدم توی این یکی هم خوب می‌نشیند. با تخم گشنیز غذا مزه‌دار‎تر و بودارتر است، طعمش شبیه می‌شود به غذاهای هندی و جنوب ایران. من کمی اول پخت و کمی هم آخر پخت اضافه‌ می‌کنم که عطرش را توی غذا حفظ کند. هم می‌شود دانه‌هایش را درسته ریخت، هم آسیابش کرد که آسیاب‌شده‌اش حکم دوپینگ را دارد. برای مزه‌دار کردن گوشت و مرغ و ماهی خامی که قرار است کباب یا سرخ شوند استفاده از تخم گشنیز از پسندیده‌ترین کارهاست. اگر در گوگل فارسی جست‌وجویش کنید فقط از خواصش برای درمان بیماری‌ها یا پیشگیری از بیماری‌ها می‌گوید، ولی انتظار همه‌ی ما از خوراکی‌ها باید بیش از این باشد وگرنه حکم قرص پیدا می‌کند که اصلن زیبنده‌ی شخصیت ما نیست. تخم گشنیز باید یکی از ادویه‌های همیشه موجود در کابینت ادویه‌ها باشد، مگر اینکه غذا را بدون ادویه بخواهید و وای بر آنان که غذایشان را بدون ادویه می‌خواهند.